Szkliwo zęba jest jedną ze składowych jego struktury. Jednocześnie jest to najtwardsza tkanka organizmu, która pokrywa zębinę. Sam ząb zbudowany jest z warstwy zewnętrznej, którą jest szkliwo pokrywające całą koronę zęba, zębiny, cementu oraz tkanki żywej – czyli miazgi zęba. Choć jest to najtwardsza tkanka znajdująca się w organizmie, czasem dochodzi do jej uszkodzenia, które może prowadzić do rozwinięcia się próchnicy oraz nadwrażliwości.
Jak rozpoznać uszkodzenie szkliwa?
Uszkodzenie szkliwa można z łatwością dostrzec gołym okiem. Zazwyczaj na powierzchni zęba można zauważyć widoczną rysę lub nawet ukruszenie czy pęknięcie. Do objawów uszkodzonego szkliwa można zaliczyć pojawienie się białych plamek i żółtych przebarwień. Taka sytuacja może świadczyć o destrukcji szkliwa zęba do takiego stopnia, że uwidacznia się naturalnie żółta zębina. Nienaturalne zmatowienie, a także zauważalne pogorszenie się grubości zębów mogą świadczyć o uszkodzeniu szkliwa.
Co uszkadza szkliwo?
Źle zbilansowana dieta, bogata w cukier, kwasy i wysoko przetworzone produkty wpływa negatywnie na stan szkliwa naszych zębów, zwiększając ryzyko wystąpienia próchnicy. Nie bez znaczenia pozostają także wszelkiego rodzaju wady zgryzu, choroba okluzyjna czy bruksizm (zgrzytanie zębami). Ważnym aspektem jest również dobranie odpowiedniej szczoteczki, a także styl mycia. Warto szczotkować zęby w sposób nieagresywny, gdyż może to doprowadzić do ścierania szkliwa.
Czy uszkodzenie szkliwa zębów można wyleczyć? Jak je odbudować?
Uszkodzone szkliwo nie ma samoistnych zdolności regeneracyjnych. Można próbować je odbudować, ale wyłącznie w gabinecie stomatologicznym – choć i takie leczenie nie zawsze da zadowalające efekty. Remineralizacja szkliwa, której można poddać się u lekarza dentysty, polega na nadbudowaniu na powierzchni zębów ochronnej powłoki. Jej zadaniem jest zniwelowanie procesu namnażania się szkodliwych dla zębów bakterii. Zabieg ten jest dwuetapowy. Pierwszy etap to skaling, czyli usuwanie kamienia nazębnego i wszelkich osadów. Drugim etapem jest uzupełnianie ubytków w szkliwie za pomocą substancji czynnych, jakimi są między innymi fluorki.
Choć zabieg remineralizacji szkliwa jest w stanie zapobiec pogłębianiu się zniszczeń, to nie zapewnia odbudowy szkliwa w całości. Z pewnością pomoże w przypadku nadwrażliwości i chroni przed powstawaniem próchnicy.
Jak zapobiegać uszkodzeniu szkliwa zębów?
By uchronić się przed nieprzyjemnym bólem i nadwrażliwością, należy pamiętać o intensywnej i dokładnej profilaktyce. Już od pojawienia się pierwszego ząbka u niemowląt powinno stosować się odpowiednią pastę do zębów. Profilaktyka podjęta od najmłodszych lat przełoży się pozytywnie na stan zębów w przyszłości. Pozwoli wypracować zdrowe nawyki w dbaniu o higienę jamy ustnej.
Ważna jest także odpowiednia dieta dostarczająca dużych dawek wapnia i witaminy D3, a także przebywanie co najmniej 15 minut dziennie na słońcu celem syntezy cholekalcyferolu przez skórę. W okresie jesienno-zimowym ważna jest odpowiednia suplementacja tej witaminy. Dieta powinna być bogata w pełnowartościowe białko oraz zawierać duże ilości mleka i jego przetworów. Nierzadko konieczne jest także włączenie suplementacji wapniem.
Regularne kontrole u stomatologa przynajmniej raz w roku pomogą na bieżąco ocenić stan uzębienia. Dzięki temu można zadziałać w porę, zanim potencjalne uszkodzenia przeniosą się na sąsiednie zęby.
Jak dbać o szkliwo w gabinecie dentystycznym?
Stomatolog z pewnością dobierze indywidualny plan leczenia i profilaktykę do stanu uzębienia. Do najpopularniejszych zabiegów, którym warto poddać się w gabinecie dentystycznym, należy skaling ultradźwiękowy (który usuwa powstały kamień nazębny), piaskowanie (oczyszcza zęby z osadów) i polerowanie (wygładza powierzchnię szkliwa). Warto również skorzystać z zabiegu fluoryzacji, która polega na pokrywaniu zębów warstwą fluoru.
Jaką pastę stosować do mycia zębów, aby zapobiec demineralizacji?
Dobrej jakości pasta do zębów z odpowiednią do wieku zawartością fluoru i codzienna, regularna higiena jamy ustnej to najważniejsze aspekty dbania o stan naszego uzębienia. Fluor zapobiega powstawaniu próchnicy i hamuje namnażanie się bakterii, zapobiegając demineralizacji szkliwa. Powszechne zalecenia mówią o myciu zębów dwa razy dziennie, jednak najlepsze efekty uzyskamy, myjąc je po każdym posiłku. Taka intensywność pozwoli uniknąć niehigienicznych przebarwień. Zapobiegnie również powstawaniu i rozprzestrzenianiu się próchnicy.
Warto także zaopatrzyć się w dobrej jakości płyn do płukania jamy ustnej, który pomoże wyeliminować pozostałe po jedzeniu bakterie.
Wszelkie niepokojące zmiany w stanie naszego uzębienia, takie jak ukruszenia, widoczne pęknięcia czy nawet niewielkie przebarwienia powinny zostać jak najszybciej skonsultowane ze stomatologiem. Szybka reakcja może pomóc uchronić nasze zęby przed destrukcyjnym działaniem bakterii i zapobiec utracie uzębienia. Aby ograniczyć ryzyko powstania niekorzystnych zmian, należy również dbać o higienę jamy ustnej. Regularne szczotkowanie zębów i odpowiednia dieta z pewnością wpłyną pozytywnie na zmniejszenie ryzyka demineralizacji szkliwa.
